ОУВС-Дэлхийн банкны уламжлалт хаврын уулзалт, зөвлөгөөн АНУ-ын нийслэл Вашингтон ДС хотод үргэлжилж байна. Энэ үйл явдлын зэрэгцээ Долоогийн бүлгийн (G7) гишүүн орнуудын Сангийн сайд, Төв Банкны Ерөнхийлөгч нар цуглаж тодорхой асуудлуудаар зөвлөлджээ.
Япон улсын Хирошима хотод ирэх сард болох Долоогийн бүлгийн гишүүн орнуудын Дээд хэмжээний уулзалтыг угтаж энэхүү хуралдааныг зохион байгуулж, Япон улсын Сангийн сайд Шуничи Сузуки даргалсан юм. Их Британи, Канад, Франц, Герман, Итали, АНУ, Япон зэрэг орныг багтаасан “Их долоо” Украинд санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэх талаар эв нэгдэлтэй байгаагаа дахин нотлох төлөвтэй байна гэж Японы албаны хүмүүс мэдэгдэв.
Японы Сангийн сайд Ш.Сузуки хэлэхдээ: “Япон улс Украинд санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж буйгаа G7-гийн орнуудад тайлбарлахыг хүсэж байна. Учир нь Токио улс орныг дэмжихийн тулд зээл олгох болон бусад арга хэмжээ авах шаардлагатай хууль эрх зүйн шинэчлэлийг хийж байна” гэж хэлжээ. Тус уулзалтаас дараах хамтарсан мэдэгдлийг гаргажээ.
Долоогийн бүлгийн гишүүн орнуудын (G7) Сангийн сайд, Төв Банкны Ерөнхийлөгч нарын хамтарсан мэдэгдэл
“Долоогийн бүлэг”-ийн гишүүн орнуудын Сангийн сайд, Төв банкны ерөнхийлөгч нар бид Вашингтон ДС хотноо хуралдаж, Олон Улсын Валютын Сан, Дэлхийн банк, Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллага, Санхүүгийн тогтвортой байдлын зөвлөлийн тэргүүн нар уулзлаа. Украины Сангийн сайд Сергий Марченко бидэнтэй хамт байгаад баяртай байна.
Бид дэлхийн эдийн засаг, санхүүгийн салбарын сүүлийн үеийн үйл явдлын талаар ярилцаж, макро эдийн засаг, санхүүгийн тогтвортой байдлыг хадгалахын төлөө байгаагаа дахин илэрхийлэв. Дэлхийн эдийн засгийн өсөлт хүлээгдэж байснаас илүү тогтвортой байна. Инфляц өндөр хэвээр байгаа бөгөөд Төв банкууд үнийн тогтвортой байдлыг хангахын төлөө тууштай ажиллаж байна. Үүний зэрэгцээ санхүүгийн салбарын сүүлийн үеийн үйл явдлууд нь дэлхийн эдийн засгийн төлөв байдлын тодорхой бус байдлыг харуулж, сонор сэрэмжтэй байх шаардлагатайг харуулж байна.
Холбогдох байгууллагуудын шуурхай арга хэмжээ, 2008 оны дэлхийн санхүүгийн хямралын дараа хэрэгжүүлсэн санхүүгийн зохицуулалтын шинэчлэлээр дэмжигдсэн санхүүгийн систем уян хатан байгааг бид дахин нотолж байна. Бид санхүүгийн салбарын хөгжлийг цаашид анхааралтай ажиглаж, дэлхийн санхүүгийн системийн тогтвортой байдал, уян хатан байдлыг хадгалахын тулд зохих арга хэмжээ авахад бэлэн байна.
Украины эсрэг үйлдэж буй ОХУ-ын түрэмгий дайн нь хүн төрөлхтөнд асар их зовлонг авчирч, дэлхийн эдийн засгийн сорилтуудыг улам хурцатгаж, инфляцын дарамтыг нэмэгдүүлж, нийлүүлэлтийн сүлжээг тасалдуулж, хүнсний болон эрчим хүчний аюулгүй байдлыг нэмэгдүүлсээр байна. Бид Украин улсыг тууштай дэмжиж, Оросын түрэмгий дайныг буруушааж, энэ асуудлаар эв нэгдэлтэй байгаагаа дахин нотолж байна.
Өнгөрсөн сард хуралдсан ОУВС-гийн Гүйцэтгэх зөвлөлийн хуралдаанаас Украинд зориулж 15.6 тэрбум ам.долларын хөтөлбөр хэрэгжүүлэхийг зөвшөөрсөнд бид баяртай байна. ОУВС-гийн хөтөлбөртэй хамтран G7-ийн гишүүд болон олон улсын түншүүдийн зүгээс авч хэрэгжүүлсэн төсөв, эдийн засгийн томоохон дэмжлэг нь Украин улсад тулгамдаж буй нэн тэргүүний санхүүжилтийн хэрэгцээг хангаж, Украин улсад зориулсан “Бүтцийн шинэчлэлийн хөтөлбөр”-ийг батлах болно.
Макро эдийн засаг, санхүүгийн тогтворжилтыг дэмжих, эдийн засгийн урт хугацааны тогтвортой байдлыг хангах, бусад улс орон, институц болон хувийн хэвшлийн санхүүгийн дэмжлэгийг нэмэгдүүлэхэд хувь нэмэр оруулах эдгээр шинэчлэлийг ОУВС-гийн хөтөлбөрөөр хурдан хэрэгжүүлэхийг бид хүлээж байна.
ОХУ-ын хууль бус, үндэслэлгүй, өдөөн хатгасан дайны хариуд түүний эсрэг хориг арга хэмжээ авах болон эдийн засгийн бусад арга хэмжээ авна гэсэн хатуу амлалтаа бид дахин нотолж байна. Эдийн засгийн хориг арга хэмжээ болон эдийн засгийн бусад арга хэмжээнээсээ зайлсхийх, тойрч гарахаас урьдчилан сэргийлэх, хариу арга хэмжээ авахын тулд хамтын болон үндэсний хэмжээнд бид идэвхтэй ажиллаж байна. Мөн ОХУ-ын эсрэг тогтоосон эдийн засгийн хориг арга хэмжээний үр дүнтэй байдалд хяналт тавьж, шаардлагатай бол цаашид авах арга хэмжээг авч, хэрэгжилтийг бэхжүүлэх болно.
COVID-19 тахлын үр дагавар болон Украины эсрэг Оросын түрэмгийллийн дайны үр дагаварт эдийн засгийн тэсвэр хатуужил илүү анхаарал хандуулж байна. Хил дамнасан эдийн засгийн үйл ажиллагааны урсгал, тэр дундаа дэлхийн нийлүүлэлтийн сүлжээг эдийн засгийн үр ашиг, уян хатан байдлыг хангах үүднээс авч үзэх нь улам бүр нэмэгдсээр байна.
Энэхүү хүчин чармайлтад бид чөлөөт, шударга, дүрэм журамд суурилсан олон талт тогтолцоо, олон улсын хамтын ажиллагааг эрхэмлэн эдийн засгийн үр ашгийг хадгалахын зэрэгцээ нийтлэг үнэт зүйлсээ хамгаалахын төлөө тууштай зогсох болно. Эдийн засгийн даван туулах чадварыг нэмэгдүүлэх бидний хүчин чармайлт нь дижиталчлалын үр өгөөжийг ашиглан хүлэмжийн хийн ялгаруулалтыг 2050 он гэхэд ялгаруулалтыг гүн бууруулах, улмаар ялгаруулалтыг “Цэвэр дүнгээр тэг” болгох ахиц дэвшилд хөтлөх замаар дэлхийн болон бүс нутгийн хэмжээнд нийгэм, эдийн засгийн өөрчлөлтийг хурдасгахад тусална.
Ханган нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээний уян хатан чанарыг сайжруулах нь макро эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хадгалж, дэлхийн хэмжээнд эдийн засгийг илүү тогтвортой болгоход тусална. Тухайлбал, цэвэр эрчим хүчний чухал бүтээгдэхүүний нийлүүлэлтийн өндөр төвлөрсөн сүлжээг төрөлжүүлэх нь эрчим хүчний аюулгүй байдлыг хамгаалахад хувь нэмэр оруулахаас гадна дэлхийн дулаарлын нэмэх 1.5 градусын хязгаарыг барих дэлхийн хүчин чармайлтыг дэмжиж, дэлхийн хэмжээнд үнэ цэнийг бий болгох шинэ боломжийг бий болгож чадна.
“Ханган нийлүүлэлтийн тогтвортой сүлжээг бий болгохын тулд нийтийн санхүүгийн эх үүсвэр, хэрэгслийг хэрхэн илүү өндөр үр өгөөжтэй ашиглах талаарх удирдамж”-д үндэслэсэн төрийн санхүүгийн хэрэглүүрийг үр дүнтэй ашиглах замаар G7-ийн гишүүд болон түншүүдийн хамтын ажиллагааг бэхжүүлэхийг бид амлаж байна (Хавсралт).
Энэхүү удирдамжийн салшгүй хэсэг нь бага, дунд орлоготой орнуудыг нийлүүлэлтийн сүлжээнд илүү их үүрэг гүйцэтгэх, нэмүү өртөг шингээхэд нь дэмжлэг үзүүлэх явдал юм. Энэхүү удирдамжийг тодорхой арга хэмжээ болгон хувиргахын тулд Олон талт хөгжлийн банкууд болон Олон улсын холбогдох байгууллагуудтай хамтран бага, дунд орлоготой орнуудтай (LMIC) харилцан ашигтай түншлэлийг хөгжүүлэх талаар бид судлах болно. Бид ОХУ-ын түрэмгий дайн, дэлхий нийтийн өмнө тулгарч буй өргөн хүрээтэй сорилтод харьцангуй бага өртөж байгаа бага, дунд орлоготой орнуудыг дэмжих хүчин чармайлтаа эрчимжүүлэхийн төлөө байна.
Долоогийн бүлгийн гишүүд бид 20-ийн бүлгийн гишүүдтэй дараах асуудлуудын хүрээнд нягт хамтран ажиллах болно. Үүнд: Олон улсын байгууллагууд, түншүүдтэй хамтран Олон улсын банк, санхүүгийн байгууллагуудын үйл ажиллагааг илүү сайжруулах, төлбөр тооцооны SDR-ийн сувгийг сайн дураар илүү өргөтгөх, ОУВС-гийн Ядуурлыг бууруулах, өсөлтийг дэмжих хөтөлбөр (Poverty Reduction and Growth Trust), мөн Эрсдэлийг даван туулж, тогтворжуулах хөтөлбөрийн (Resilience and Sustainability Trust (RST)) нөөц эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх, Өрийн эмзэг байдлыг бууруулах, дэлхий нийтийн эрүүл мэндийн тогтолцоог бэхжүүлэх, уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх үзэрэг асуудлуудаар хамтран ажиллах болно. Бид ирэх 5-р сард Японы Нийгата хотод чуулж эдгээр асуудлаар цаашид гүнзгийрүүлэн хэлэлцэнэ.
2023 оны 4-р сарын 12-ны өдөр
Хавсралт.
Ханган нийлүүлэлтийн тогтвортой сүлжээг бий болгохын тулд нийтийн санхүүгийн эх үүсвэр, хэрэгслийг хэрхэн илүү өндөр үр өгөөжтэй ашиглах талаарх удирдамж
Эдийн засгийн үр ашгийг хадгалахын зэрэгцээ нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээний уян хатан байдлыг нэмэгдүүлэх нь эдийн засгийн аюулгүй байдлыг хангах, макро эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хангах, дэлхийн эдийн засгийг илүү тогтвортой болгох нэн чухал асуудал болоод байна. Үүний цаана цэвэр эрчим хүчний хэрэгцээт бүтээгдэхүүн, технологийн нийлүүлэлтийн сүлжээн дэх өндөр төвлөрөл нь санаа зовоосон шалтгаан болж байна.
Эдгээр ханган нийлүүлэлтийн сүлжээг төрөлжүүлэх нь эрчим хүчний аюулгүй байдал, макро эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хамгаалахад хувь нэмэр оруулахаас гадна дэлхийн эдийн засагт үнэ цэнийг бий болгох шинэ боломжуудыг бий болгохын зэрэгцээ дэлхийн дулаарлын 1.5 хэмийн хязгаарыг барих дэлхийн хүчин чармайлтыг дэмжиж чадна.
Нийлүүлэлтийн уян хатан, тогтвортой сүлжээг бий болгох, түүнчлэн төрөлжүүлэх замаар урт хугацаанд эдийн засгийн үр ашгийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байгааг бид хүлээн зөвшөөрч, G7-ийн гишүүд бид болон боломжит түншүүд, ялангуяа бага, дунд орлоготой орнуудын хамтын ажиллагааг үр дүнтэй ашиглах замаар бэхжүүлэхийг амлаж байна.
Татварын урамшуулал, татаас, батлан даалт, төрийн зээл, хөрөнгө оруулалт зэрэг төрийн санхүүгийн хэрэгслүүдийг дараах Өндөр түвшний бодлогын удирдамжаар хангана. Нүүрстөрөгчийн ялгаруулалтгүй, тогтвортой эдийн засаг руу шилжих үед цэвэр эрчим хүчний бүтээгдэхүүний уян хатан, тогтвортой нийлүүлэлтийн сүлжээг бий болгоход чиглэсэн бодлогын талаар энэхүү удирдамж нь тодорхой мэдээллийг өгнө.
1. Шударга, бүтээмжтэй, таатай бизнесийн орчныг бүрдүүлэх: Бид хувийн хэвшлийн санхүүгийн хэрэгслийг ил тод, үр ашигтай, урьдчилан таамаглахуйц ашиглах замаар нийлүүлэлтийн сүлжээгээ төрөлжүүлэх боломжийг олгож, хувийн нөөцийг идэвхжүүлж, дүрэм журамд суурилсан нээлттэй дэлхийн эдийн засгийн тогтолцоог дэмжинэ.
2. Байгаль орчны хамгааллыг сайжруулж, хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах: Нийлүүлэлтийн сүлжээг бий болгох нь цэвэр тэг болон тогтвортой эдийн засагт хүрэх дэлхийн хүчин чармайлттай нийцэж байгаа эсэхийг баталгаажуулахын тулд бид ханган нийлүүлэлтийн сүлжээн дэх байгаль орчныг хамгаалсан хариуцлагатай, тогтвортой бизнесийн үйл ажиллагааг дэмжиж, хүлэмжийн хийн ялгаралтыг бууруулж, дахин боловсруулах, дахин ашиглахыг дэмжинэ.
3. Чадварлаг боловсон хүчин, чанартай, зохистой ажлын байр, сайн засаглалыг бий болгох: Боловсон хүчнийг бэлтгэхэд хөрөнгө оруулалт хийх, чанартай, зохистой ажлын байр бий болгох, сайн засаглалыг хангах нь нийлүүлэлтийн уян хатан сүлжээг бий болгох, ур чадварыг хөгжүүлэх, түүнчлэн сайн засаглал, хүний эрхийг дагаж мөрдөх замаар аюулгүй, хүртээмжтэй, ёс зүйтэй ажлын байрны нөхцлийг хангах, шударга шилжилтийг хангах үндэс суурь гэдгийг хүлээн зөвшөөрч бид боловсрол, сургалтыг дэмжинэ.
4. Хамтарсан шинжилгээ судалгааны ажлыг дэмжих (R&D): Шинэ бүтээгдэхүүн, технологи бий болгох нь нийлүүлэлтийн сүлжээг хамарсан сонголтуудыг өргөжүүлж, улмаар тэдний тэсвэрлэх чадварыг дээшлүүлж чадна гэдгийг бид анхаарч, G7-ийн гишүүд болон сонирхогч талуудын дунд хамтарсан судалгаа, боловсруулалтыг сурталчлах болно.
5. Бага, дунд орлоготой орнуудыг дэмжих: Тогтвортой хөгжилд хувь нэмрээ оруулах санхүү, мэдлэг, түншлэлийг хослуулан харилцан ашигтай хамтын ажиллагаагаар дамжуулан бага, дунд орлоготой орнуудыг нийлүүлэлтийн сүлжээнд гүйцэтгэх үүрэг чадавхыг хамтдаа нэмэгдүүлэх, дэлхийн хэмжээнд нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээний уян хатан байдлыг сайжруулахыг бид амлаж байна.